مروری بر وضعیت صید ماهیان خاویاری در شرکت های تعاونی پره و صیدگاههای ماهیان خاویاری در سواحل ایرانی دریای خزر (استان مازندران)

این مطالعه در سواحل جنوبی دریای خزر و آب­های مازندران طی سال­های ۱۳۸۸ تا ۱۳۹۱ به اجرا در آمد. نمونه برداری از ماهیان به­صورت ماهانه بوسیله دو روش صید، دام گوشگیر صیدگاه­های ماهیان خاویاری (شرکتی) که دام گوشگیر در اندازه چشمه های مختلف در دریا مستقر می شوند و تور پره ماهیگیران صیادی که طول آن ۱۲۰۰ متر و بصورت محاصره ای به ساحل کشیده می شوند صورت پذیرفت. نمونه ها پس از صید به کارگاه تکثیر و پرورش ماهیان خاویاری شهید رجایی ساری منتقل شد تا به منظور تکثیر مصنوعی در جهت حفظ و بازسازی ذخایر مورد استفاده قرار گیرند. هدف از این مطالعه بررسی پراکنش و فراوانی گونه های مختلف ماهیان،وضعیت صید، میزان خاویار در ماهیگیران پره و صیدگاه در سواحل مازندران می باشد. در مجموع ۱۸۵۸ عدد از گونه های مختلف ماهیان خاویاری شامل فیل ماهی Huso hosu، ازون برون Acipenser stellatus، تاس ماهی ایرانی Acipenser persicus، تاس ماهی روسی Acipenser guldenstaedtii و شیب Acipenser nudiventris)، صید شدند که تاس ماهی ایرانی (A. persicus) با بیشترین فراوانی (۶۹%) ، و تاس ماهی روس (A. guldenstadtii) با کمترین فراوانی (۲%) را داشتند در مجموع، ۵۳۲۶۴ کیلوگرم گوشت صید گردید که سهم ماهیگیران پره ۲۳۴۶۶ کیلوگرم و سهم صیدگاه ها ۲۹۷۹۸ کیلوگرم بوده است. همچنین از مجموع ۵۶۳۳ کیلوگرم خاویار استحصال شده، ۲۴۶۹ کیلوگرم بوسیله ماهیگیران پره و ۳۱۶۳ بوسیله صیدگاه ها بوده است. اختلاف معنی داری از نظر تولید گوشت و خاویار بین صیدگاه شرکتی و ماهیگیران پره وجود داشت (۰۵/۰>p). بنابراین، پیشنهاد می گردد برای بازسازی ذخایر ماهیان خاویاری، حراست و احیای رودخانه های مهم برای تکثیر طبیعی و نیز تخصیص اعتبار برای فعال نمودن گروههای سازمان مردم نهاد (NGO) با نصب بنرها در زمان مهاجرت تولید مثلی در مصب و طول مسیر رودخانه­های مهم انجام پذیرد.